Wojny XVII i XVIII wieku

   Dogodne położenie przy ważnym szlaku komunikacyjnym przynosi wiele korzyści w czasach pokoju. Jednakże podczas wojen, zamiast kupców popularnymi traktami przemieszczały się walczące armie.

   Podczas wojny ze Szwecją w latach 1655-1657 nazwanej „potopem szwedzkim”, między 11 a 16 kwietnia 1655 roku król Polski Jan Kazimierz udał się z Łowicza w kierunku Piotrkowa. W uniwersale wydanym następnego dnia monarcha pisał: „...przyszło nam z wielkich przyczyn nieco ku Brzezinom cofnąć, trzymając się traktu łęczyckiego”. Był to odwrót króla osłaniany przez Stefana Czarnieckiego, który kilkakrotnie przejeżdżał przez Brzeziny. Podczas „szwedzkiego potopu” podupadło wiele okolicznych miast i wsi. Ogromne straty przyniosła koncentracja wojsk szwedzkich pod Łowiczem, co miało miejsce w kwietniu 1656 r. Następnie 21 kwietnia król szwedzki Karol X Gustaw przeszedł ze swą armią z Jeżowa przez Brzeziny i skierował się w kierunku Piotrkowa.

   Kolejne straty na lokalnych terenach spowodowały wojska sojusznika Szwedów, księcia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego, które w końcu czerwca 1657 r. wycofywały się spod Łowicza w kierunku południowym.

   Następną falę niepokoju i zniszczeń przyniósł w 1665 rokosz Jerzego Lubomirskiego. We wrześniu i październiku tegoż roku pod Rawą zatrzymały się wojska królewskie, które walczyły z buntownikami stacjonującymi na terenie województwa łęczyckiego. Obydwie strony czyniły wypady na teren zajęty przez przeciwnika, postępując z lokalną ludnością jak z mieszkańcami nieprzyjacielskiego kraju. W październiku 1665 roku król Jan Kazimierz rozbił swój obóz pod Brzezinami a następnie skierował się do Łęczycy. Walczący w tej wojnie po stronie królewskiej, związany w niedalekimi Węgrzynowicami – Jan Chryzostom Pasek w swych pamiętnikach pisał: „Oficyjerów naginęło znacznych, a nade wszystko owi ludzie zacni, regiment Czarnieckiego, kawalerowie tacy; żołnierze dawni, którzy w Danijej, w moskiewskich, w kozackich, w węgierskich okazyjach (...) bywali zawsze nieprzełomani – na domowej wojnie wszyscy zginęli; tych nie tylko król, ale i wszystko żałowało wojsko.” 

   Pierwsze lata wielkiej wojny północnej przyniosły ogromne straty materialne na terenie parafii brzezińskiej. Przechodzące przez Brzeziny latem 1709 roku wojska przywlekły ze sobą zarazę, która zebrała śmiertelne żniwo w następnym roku.

   W wyniku licznych konfliktów zbrojnych XVII i XVIII wieku znacznie podupadły miasta  Brzeziny i Jeżów.



Bibliografia:
J. Kołodziej, Królowie polscy i szwedzcy w dawnych Brzezinach, „Powiatowe Wieści”, Łódź, Wrzesień 2000 r.
J. Józefecki i M. Piekut, Zarys dziejów Jeżowa, Łowicz 1985 r.
K. Badziak, Brzeziny. Dzieje miasta do 1995 roku, Łódź-Brzeziny 1995 r. s. 105