Rada Narodowa miasta Koluszki

   Data 18 stycznia 1945 roku zapisała się w historii Koluszek jako dzień zakończenia okupacji hitlerowskiej. Tego samego dnia, 4 godziny po wyzwoleniu osady odbyło się z inicjatywy Włodzimierza Mikołajewskiego zebranie mieszkańców. Podczas obrad ukonstytuowano Komitet obywatelski miasta Koluszki, a Mikołajewskiego wybrano na tymczasowego burmistrza. Powołano również polskich sołtysów wsi wchodzących w skład osady oraz utworzono sekcje Komitetu Obywatelskiego: Administracyjną, Aprowizacyjną, Bezpieczeństwa, Oświatową oraz Opieki Społecznej. W celu zapewnienia porządku publicznego, Sekcja Bezpieczeństwa powołała w Koluszkach, później w sąsiadujących gminach Milicję Narodową. Odparła ona atak luźnych grup niedobitków Wehrmachtu, które w nocy z 21 na 22 stycznia 1945 roku wyszły z pobliskich lasów.

Komitet Obywatelski działał „Rada Narodowa miasta Koluszki” mimo iż Koluszki nie posiadały praw miejskich. 
Kiedy 31 stycznia 1945 roku pełnomocnik Rządu Tymczasowego na powiat brzeziński Antoni Tomczak zwołał zebranie Komitetu Obywatelskiego celem przywrócenia przedwojennej lokalnej struktury administracyjnej, jednakże zebrani odrzucili tę propozycję, postanowili pozostać przy nazwie „Miejska Rada Narodowa” i zdecydowali wysłać do pełnomocnika Rządu Tymczasowego na województwo łódzkie delegację z petycją o uznanie praw miejskich Koluszek. Delegacja udała się do Łodzi 3 lutego 1945 roku, jednakże Kazimierz Mijal dwa dni później zarządził utrzymać dotychczasową zależność administracyjną Koluszek do czasu podjęcia odpowiedniej decyzji przez Ministerstwo Administracji Publicznej. Taki obrót spraw odebrano w Koluszkach jako krok w stronę uznania praw miejskich i już 10 lutego 1945 roku Tymczasowa Rada Narodowa w Koluszkach podjęła uchwałę o utworzeniu miasta.

Dość sprawnie szło uruchamianie agend miejskich i aparatu gospodarczego. I tak 23 stycznia Spółdzielnia „Społem” przejęła swój majątek od Warengenossenschft Koluszki a 29 stycznia rozpoczęto naukę w koluszkowskim gimnazjum uznanym za gimnazjum miejskie, od 1 lutego wznowiono działalność dwóch szkół powszechnych.
Pod zarządem miejskim znalazły się: 4 cegielnie, mleczarnia, masarnia, kino, 2 tartaki i młyn.



Bibliografia:
C. Jabłoński, Z problemów urbanizacji Koluszek, Rocznik Łódzki, Tom XXXIII, 1983 r.
Tur, Rozwój gospodarczy Koluszek, Tygodnik „VIA”, Koluszki 13.01.1994 r.